Wat te zien in de Notre-Dame kathedraal in Parijs?
De Notre-Dame kathedraal van Parijs, liefkozend bekend als Notre-Dame, staat majestueus op het Île de la Cité, in het hart van de Franse hoofdstad. Toegewijd aan de Maagd Maria, is het niet alleen de zetel van het aartsbisdom van Parijs, maar ook een iconisch monument van de stad en heel Frankrijk.
advertentie
De bouw, begonnen in 1163 onder Maurice de Sully, beslaat twee eeuwen en weerspiegelt een mix van vroege en stralende gotische stijlen. Notre-Dame heeft cruciale historische momenten meegemaakt en was gastheer voor belangrijke koninklijke en nationale evenementen. Kunstenaars en schrijvers, met name Victor Hugo met zijn gelijknamige roman, vonden er inspiratie. De kathedraal trok jaarlijks miljoenen bezoekers aan voordat de verwoestende brand in 2019 leidde tot een tijdelijke sluiting voor restauratie, met een heropening gepland voor 2024.
Geschiedenis van de Notre-Dame kathedraal van Parijs
Notre-Dame de Paris is geworteld in de geschiedenis vanaf de 12e eeuw, op het Île de la Cité, in een tijd dat Parijs opkwam als een belangrijk christelijk centrum. De kathedraal, opgericht om de gelovigen en pelgrims te verwelkomen, werd al snel een symbool van christelijk geloof en het culturele dynamisme van de stad. Met de groeiende Parijse bevolking in de 13e eeuw en de komst van de Passierelikwieën door Saint Louis, vestigde het zich als een architectonisch model en een essentiële plek van aanbidding.
In de 19e eeuw, nadat de kathedraal geteisterd was door de wisselvalligheden van de geschiedenis, waaronder de Franse Revolutie, werd het gerestaureerd onder de impuls van werken door Eugène Viollet-le-Duc, grotendeels geïnspireerd door Victor Hugo's roman, "Notre-Dame de Paris". Deze restauratie, die behoud en creatie combineerde, markeert de identiteit van het monument diepgaand.
Ten slotte werd de kathedraal in 1991 erkend als een juweel van wereld erfgoed door UNESCO, waarmee haar universele waarde en belang in de geschiedenis van religieuze architectuur en de Franse cultuur werd erkend.
Architectuur
De Notre-Dame kathedraal van Parijs is een juweel van gotische architectuur, gekenmerkt door zijn hemelse torenspitsen en gewaagde luchtbogen die de spirituele aspiraties van de middeleeuwen weerspiegelen. De bouw, die bijna twee eeuwen besloeg, begon midden 12e eeuw onder leiding van bisschop Maurice de Sully. De kathedraal evolueerde geleidelijk met toevoegingen en aanpassingen die zijn gotische architectuur verrijkten, die pas vanaf de 16e eeuw zo genoemd zou worden.
Sculpturen en waterspuwers
De waterspuwers, naast hun praktische functie van het afvoeren van regenwater, belichamen een essentieel aspect van gotische verbeeldingskracht. Deze structuren, die rond 1220 verschenen, werden snel decoratieve elementen op zich, vaak in de vorm van gebeeldhouwde fabelachtige dieren. De waterspuwers van Notre-Dame zijn emblematish geworden, niet alleen vanwege hun functionaliteit maar ook vanwege hun symboliek, die de genialiteit van de 13e-eeuwse ambachtslieden weerspiegelt. Ze zijn ontworpen om water te verspreiden en weg te leiden van de muren van de kathedraal, en zo zijn kalkstenen structuur te beschermen.
Glas-in-loodramen en het roosvenster
De glas-in-loodramen behoren tot de meest opmerkelijke elementen van Notre-Dame, die bijna duizend vierkante meter beslaan en de verfijnde kunst van middeleeuws glas-in-lood laten zien. Ze materialiseren een spirituele visie, waarbij het interieur van de kathedraal verandert in een omgeving van gekleurd licht, een techniek die al in de 12e eeuw werd beheerst. Het glas-in-lood vereiste kostbare en dure pigmenten, soms van ver geïmporteerd, zoals lapis lazuli uit Afghanistan, om intense blauwen te bereiken.
De zuidelijke roos, geschonken door koning Saint Louis en gebouwd in 1260, is bijzonder onderscheidend. Met zijn dertien meter in diameter, bestaat het uit vierentachtig panelen verdeeld over vier cirkels, met figuren van apostelen, heilige martelaren en bijbelse taferelen. De iconografische rijkdom van de rozen van Notre-Dame getuigt van de religieuze vurigheid en de complexe kunst van middeleeuwse glas-in-lood.
Dit architecturale en artistieke geheel, hoewel het in de loop der eeuwen heeft geleden en uitgebreid gerestaureerd is, blijft een levendige getuigenis van de geschiedenis en spiritualiteit die ten grondslag lagen aan zijn creatie.
De kathedraal in het Parijse leven
De kathedraal Notre-Dame van Parijs, naast zijn architectuur en geschiedenis, neemt een centrale plaats in in het sociale en spirituele leven van de hoofdstad. Het is een actieve en dynamische plaats van aanbidding, waar belangrijke religieuze ceremonies worden gehouden, zoals de kerstmissen en de paasvieringen, die gelovigen uit de hele wereld aantrekken. Bovendien is de kathedraal het toneel geweest van belangrijke historische gebeurtenissen, waaronder de ontvangst van pausen, de kroning van keizers en koningen, en koninklijke huwelijken, wat zijn rol in de politieke en religieuze zaken van Frankrijk benadrukt.
Als toeristische attractie is de Notre-Dame de Paris al lang een van de meest bezochte monumenten van de hoofdstad, waar miljoenen bezoekers elk jaar naartoe komen om de architecturale schoonheid, beelden, glas-in-loodramen en het adembenemende uitzicht over Parijs vanuit de torens te bewonderen. Voor de tragische brand van 2019, die tijdelijk de toegankelijkheid voor het publiek onderbrak, diende de kathedraal niet alleen als een plek van gebed, maar ook als een levend museum van de geschiedenis van Parijs.
De brand van 2019
Tijdlijn van de brand in april 2019
De brand in de Notre-Dame de Paris, die plaatsvond op 15 en 16 april 2019, was een tragische gebeurtenis die een grote impact had op het werelderfgoed. Bijna 15 uur lang hebben de vlammen een aanzienlijk deel van de kathedraal verwoest. De brand, die laat in de middag uitbrak in het raamwerk, verspreidde zich snel, resulterend in de totale vernietiging van de spits, de daken van het schip en transept, evenals het raamwerk zelf. De instorting van de spits veroorzaakte dat een deel van het gewelf van de kruising van het transept, een deel van de noordelijke arm en een travee van het schip naar beneden vielen.
Ondanks deze aanzienlijke verwoestingen, redde de heroïsche inzet van honderden brandweerlieden de algehele structuur van het gebouw, evenals de zuidelijke toren, de westelijke gevel, de schatkamer en de meeste kunstwerken van de kathedraal.
Impact op de structuur en kunstwerken
De brand veroorzaakte een sterke emotie in Frankrijk en wereldwijd, wat leidde tot aanzienlijke mediaberichtgeving en gulle donaties voor restauratie. Gelukkig werden verschillende waardevolle stukken gered, waaronder de Doornenkroon en de Tuniek van St. Lodewijk, die veilig werden bewaard in het Hôtel de Ville de Paris.
Andere kunstwerken, zoals meubels en kroonluchters, werden ook behouden. Sommige kelken werden gered en 16 beelden die zich op de spits bevonden, een paar dagen voor de brand verwijderd voor restauratie, ontsnapten ook aan de vlammen. De haan bovenop de spits, hoewel gedeukt aangetroffen in het puin, lijkt herstelbaar. Wat betreft de schilderijen in de kathedraal, ze waren niet direct door de brand aangetast, maar kunnen schade hebben opgelopen door water en rook. Deze schilderijen werden verwijderd en veilig naar het Louvre vervoerd voor ontvochtiging en restauratie.
Het reconstructieproject
Grote werken en restauraties
- De gevelspitsen: de noord- en zuidgevelspitsen van het transept, evenals de westelijke gevelspitsen van het schip, die zwaar beschadigd waren door de brand, werden gedemonteerd tijdens de winter van 2022-2023. De stenen dienden als modellen voor de steenhouwers en beeldhouwers die de patronen op nieuwe stenen reproduceerden. Deze ambachtslieden werken in een grote werkplaats aan de voet van de kathedraal en creëren decoraties zoals kleine zuilen, loofwerk, bloemen en friesjes. De metselaars zijn verantwoordelijk voor het samenstellen van de bewerkte stenen en hun voegen, wat de structuur waterdichter en duurzamer maakt.
- Sprongboogmuren: de sprongboogmuren, essentieel voor de stabiliteit van de structuur en het toekomstige houten raamwerk, ondergingen restauraties, met name op de bovenste stenen. Deze operatie werd voltooid bij de kruising van het transept en het schip en begon in de lente op de steunberen van het koor.
- Technische en elektrische installaties: alle bestaande netwerken en technische en elektrische installaties ten tijde van de brand werden begin 2022 verwijderd. Een aanzienlijke ondergrondse technische galerij werd gebouwd aan de zuidkant van de kathedraal om de doorgang van alle netwerken te stroomlijnen, waardoor hun onderhoud en langdurig behoud wordt vergemakkelijkt. Deze werkzaamheden worden verwacht tot eind augustus door te gaan.
- Raamwerk van het schip en koor: het raamwerk van het schip en koor, bijgenaamd "het bos", zal bijna identiek worden hersteld. Gemaakt van massieve eik, meet het 32 meter lang, 14 meter breed en 10 meter hoog. Het restauratieproces gebruikt handmatige technieken die het nerfpatroon van het hout respecteren. Na het selecteren en transporteren van de eiken werken de timmerlieden in verschillende fasen aan het hout, waaronder grove vormgeving, handmatige afwerking, het maken van een grootschalig werkplan, uitlijning en droge montage van de raamwerken voor een proef. Deze raamwerken zullen vanaf het najaar van 2023 boven de gewelven van de Notre-Dame worden geïnstalleerd.
Archeologische ontdekkingen
Sinds juni 2021 zijn archeologische opgravingen geïntegreerd in het restauratiewerkrooster, met name bij de kruising van het transept. De wetenschappelijke doelstellingen waren onder meer het belichten van elementen voorafgaand aan de bestrating door Eugène Viollet-le-Duc, elementen die behoren tot eerdere staten van de kathedraal en mogelijke funerale elementen.
De opgravingen onthulden twee belangrijke ontdekkingen: polychrome fragmenten van het vroegere doksaal van de kathedraal daterend uit de 13e eeuw en een antropomorfe loden sarcofaag die waarschijnlijk uit de 14e eeuw dateert en het lichaam bevat van een hooggeplaatste kerkwaardigheidsbekleder. Deze ontdekkingen bieden waardevolle informatie over de geschiedenis van de Notre-Dame.
Geplande heropening
De officiële heropening van de Notre-Dame Kathedraal in Parijs staat gepland voor 8 december 2024, samenvallend met de plechtigheid van de Onbevlekte Ontvangenis. Deze datum respecteert de aanvankelijk geplande tijdlijnen voor het grootschalige restauratieproject na de brand van 2019.
Notre-Dame vandaag
Huidige werkzaamheden op de site
De restauratiewerkzaamheden aan de Notre-Dame Kathedraal in Parijs vorderen snel. Na twee jaar die gewijd waren aan het beveiligen en voorbereiden van de site, richten de inspanningen zich nu op de daadwerkelijke wederopbouw. De meest opmerkelijke fasen in de laatste maanden omvatten de restauratie van het raamwerk, de spits en het grote dak dat het schip, het koor en de beide armen van het transept dekt.
In augustus 2023 werd een belangrijke mijlpaal bereikt met het oprichten van de eerste vakwerkspanten van het koorraamwerk, herbouwd met technieken en ontwerpen die trouw zijn aan de oorspronkelijke 13e-eeuwse structuur. Tegelijkertijd maakt de spits van de kathedraal, een meesterwerk in massief eikenhout, zichtbare vooruitgang, omringd door steigers die hun opmars voortzetten.
Interieur restauratiewerkzaamheden zijn ook uitgevoerd, met name de reiniging en restauratie van de gehele kooromgang, een gebeeldhouwd meesterwerk uit de 14e eeuw, evenals de decoraties van de sacristie. De gerestaureerde gewelven van het schip zijn nu voor het eerst in meer dan twee jaar zichtbaar vanaf de grond, wat een significante vooruitgang in het project markeert.
Hoe de kathedraal levend wordt gehouden in de geest van het publiek tijdens de reconstructie
De reconstructie van Notre-Dame gaat gepaard met een sterke mobilisatie om de kathedraal levend te houden in de geest van het publiek. Het overlijden van generaal Jean-Louis Georgelin, toezichthouder op de reconstructie, in augustus 2023, heeft de vastberadenheid van de belanghebbenden van het project versterkt om een succesvolle heropening te bereiken in december 2024, ter ere van zijn nagedachtenis. Parijzenaren en bezoekers kunnen de voortgang van de werkzaamheden observeren, met name de steigers rondom de spits, een sterk symbool van de veerkracht en wedergeboorte van dit iconische monument.
Een bezoek aan de Notre-Dame Kathedraal in Parijs
Het belang van het ondersteunen van cultureel erfgoed
De Notre-Dame kathedraal in Parijs is veel meer dan slechts een religieus gebouw; het is een kruispunt van Franse geschiedenis en cultuur. De silhouet van de Notre-Dame prijkt prominent op buitenlandse reisbrochures en in de collectieve verbeelding, gelijkwaardige aan symbolen zoals de Eiffeltoren of Mont Saint-Michel. De kathedraal, die voor de brand jaarlijks bijna 14 miljoen toeristen aantrok, overtreft zelfs iconische plekken zoals het Louvre Museum en de Eiffeltoren qua aantal bezoekers.
De educatieve en spirituele waarde van het bezoek
De waarde van de Notre-Dame ligt ook in zijn educatieve en spirituele belang. Elke steen, elk gebrandschilderd raam van deze kathedraal vertelt een deel van de wereldgeschiedenis en het christendom. De drie roosvensters, vooral de zuidelijke roos, bieden niet alleen een les in perspectief en lichtspel, maar onthullen ook de grandeur van gotische architectuur. De kathedraal heeft ook belangrijke historische gebeurtenissen gehost, zoals de kroning van Napoleon Bonaparte en de bevrijding van Parijs van nazi-bezetting, waarmee het een centrale rol in de Franse geschiedenis bevestigt.
advertentie
De Notre-Dame was ook de thuisbasis van kostbare katholieke relikwieën, zoals de doornenkroon waarvan wordt geloofd dat deze door Jezus werd gedragen voor zijn kruisiging en de tuniek van Sint Louis, koning van Frankrijk in de 13e eeuw. Zijn aanwezigheid in literatuur, met name in Victor Hugo's roman, "Notre-Dame de Paris," heeft interesse in zijn restauratie aangewakkerd en bijgedragen aan zijn wereldwijde bekendheid.
Hoe kun je helpen?
Doe een donatie voor de reconstructie
Voor degenen die willen bijdragen aan de reconstructie van de Notre-Dame kathedraal in Parijs, zijn er verschillende donatiemogelijkheden beschikbaar. Zowel Franse belastingbetalers als buitenlanders kunnen donaties doen om de restauratie van dit iconische monument te ondersteunen. Voor meer informatie en om bij te dragen, kunt u de beveiligde website van de kathedraal bezoeken. Daarnaast is Friends of Notre-Dame de Paris de officiële non-profit organisatie die internationale fondsenwervingsinspanningen leidt voor de reconstructie en restauratie van de Notre-Dame kathedraal.
Virtuele rondleidingen en online bronnen om de kathedraal van een afstand te verkennen
Voor degenen die de kathedraal niet fysiek kunnen bezoeken, zijn er boeiende digitale alternatieven. De eerste virtual reality show van de Notre-Dame de Paris, getiteld "Eternal Notre-Dame," biedt een meeslepende ervaring in de geschiedenis van de kathedraal, van de middeleeuwen tot heden. Open voor het publiek in Parijs, La Défense sinds januari 2022, stelt deze ervaring bezoekers in staat de kathedraal volledig herbeleefd te ontdekken dankzij geavanceerde 3D-technologieën.
Bovendien is er online een gratis MOOC over Notre-Dame de Paris beschikbaar. Deze cursus verkent verschillende aspecten van de kathedraal, variërend van zijn gotische architectuur tot zijn rol in populaire cultuur en cinema. Deze verrijkende educatieve bron is toegankelijk voor iedereen en biedt een unieke kans om de kathedraal in een nieuw licht te ontdekken.
De Notre-Dame kathedraal in Parijs, na zijn volledige restauratie, zal een cruciale rol blijven spelen in het wereld- en culturele erfgoed. Symbool van veerkracht en wedergeboorte, blijft de Notre-Dame een juweel van de gotische architectuur en een levende getuige van de Franse geschiedenis. De heropening wordt reikhalzend verwacht door Parijzenaars en bezoekers van over de hele wereld.
De restauratie van de Notre-Dame is niet alleen essentieel om zijn historisch en cultureel erfgoed te behouden, maar het vertegenwoordigt ook een symbool van eenheid en hoop. De kathedraal, in het hart van Parijs, zal toekomstige generaties blijven inspireren en onderwijzen, waarmee zij haar status als essentieel monument in de Lichtstad bevestigt.
In de buurt
Na het verkennen van de majestueuze Notre-Dame Kathedraal in Parijs, waarom dan niet de verborgen schatten ontdekken die eromheen liggen? Hier is een selectie van bezienswaardigheden in de buurt, die een duik in de geschiedenis, cultuur en schoonheid van het Île de la Cité bieden:
- Place Dauphine: Place Dauphine, gelegen op het Île de la Cité, biedt een rustige en charmante sfeer. Het is een perfecte plek om te ontspannen na een bezoek aan Notre-Dame, met zijn charmante cafés en vredig uitzicht op de Seine.
- Square Barye: Square Barye is een andere oase van rust nabij de Notre-Dame. Gelegen aan het oostelijke einde van het Île Saint-Louis, biedt dit park prachtige uitzichten op de Seine en een ideale plek voor een ontspannen pauze.
- Square du Vert-Galant: Dit kleine plein, gelegen aan de westelijke punt van het Île de la Cité, biedt een adembenemend uitzicht op de Seine. Het is een perfecte plek voor een picknick of gewoon om te genieten van de rust in het hart van Parijs.
- Berthillon: Bekend om zijn ambachtelijke ijsjes, is de beroemde Berthillon een must voor fijnproevers. Gelegen op het Île Saint-Louis is het gemakkelijk bereikbaar vanaf de Notre-Dame.
- Marché aux fleurs Reine Elizabeth II: Slechts een paar stappen van Notre-Dame, is deze historische bloemenmarkt, sinds 1800 gevestigd, een schilderachtige en kleurrijke plek. Het biedt een unieke ervaring in het hart van Parijs.
- Conciergerie: Dit historische monument, gelegen nabij de Notre-Dame, heeft een fascinerende geschiedenis. Ooit een gevangenis waar Marie-Antoinette werd vastgehouden, is de Conciergerie een getuigenis van de roerige geschiedenis van Parijs.
- Sainte-Chapelle: Een juweel van Gotische architectuur, de Sainte-Chapelle staat bekend om zijn verbluffende glas-in-loodramen. Gelegen binnen het Palais de Justice is het een must-see voor kunst- en geschiedenisliefhebbers.
- Quais de l'Île de la Cité: De kades van het Île de la Cité bieden pittoreske wandelingen en adembenemende uitzichten op Parijse monumenten. Een wandeling langs deze kades is een aangename manier om de essentie van Parijs te ontdekken.
- Mémorial des martyrs de la Déportation: Gelegen aan de punt van het Île de la Cité, is dit monument gewijd aan de herinnering van de slachtoffers van deportatie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een belangrijke gedenkplaats om te bezoeken.